Wynagrodzenie to kluczowy element, który sprawia, że podejmujemy decyzję o podjęciu zatrudnienia w firmie. Poszukując pracy, bierzemy pod uwagę także inne czynniki, które będą wpływały na komfort i chęć zostania w tej pracy na dłużej. Jeśli szukając pracy znajdziemy informację, że wynagrodzenie w danej pracy wynosi równowartość najniższej krajowej to zastanawiamy się, jaka jest najniższa krajowa?
Jaka jest najniższa krajowa?
Potocznie nazywana „najniższa krajowa”, to tak na prawdę płaca minimalna. Płaca minimalna to ustalona przez rząd najniższa możliwa stawka jaką pracodawca, zatrudniając pracownika, może mu zaoferować w ramach umowy. Zabezpiecza ona jednocześnie i pracodawce jak i pracownika. Kilkanaście lat temu, nie było mowy o minimalnych stawkach oferowanych pracownikom za wykonywanie pracy. Mieliśmy do czynienia z różnymi skrajnościami, szczególnie wobec ludzi starszych, którzy albo pracowali by osiągnąć wiek emerytalny, bądź dorobić do bardzo niskiej emerytury. Takie nieuczciwe praktyki pracodawców sprawiały, że bardzo wiele ludzi zarabiało przerażająco mało za bardzo dużą ilość godzin pracy. Godzinowa stawka bardzo często oscylowała w granicach 2-3 zł, były to stawki „głodowe”, za które normalny człowiek nie jest w stanie utrzymać ani siebie, ani swojej rodziny.
Dobrym pomysłem było uściślenie, jaka stawka może być oferowana jako ta minimalna, by uniknąć duży rozbieżności w wynagrodzeniach i „głodowych” stawek. Płaca minimalna co roku się zmienia i co roku można oczekiwać podwyżki. Dla pracownika jest to powód do radości, jednak pracodawcom jest to nie w smak. Niemniej, na rok 2018 minimalna płaca wynosi dla pracownika 2100 zł brutto. Stawka ta ulega oczywiście opodatkowaniu, od niej odliczane są również składki na ZUS, ubezpieczenie zdrowotne, chorobowe i rentowe. Po odliczeniu wszystkich kosztów, z jakimi przychód jest związany, pracowni otrzymuje kwotę w wysokości ok 1560 zł netto, czyli na rękę.
Płaca minimalna na umowie zlecenie
W przypadku innej formy zatrudnienia, jaką jest umowa zlecenie, również ustalono najniższą możliwą stawkę godzinową, jaką pracodawca może w umowie zaoferować pracownikowi. Stawka ta na rok 2018 wynosi 13,50 zł brutto i również kwota ta ulega opodatkowaniu i dodatkowym kosztom. Od tej stawki odejmuje się zaliczkę na podatek, składkę na ubezpieczenie zdrowotne i ZUS. Po odliczeniu wszelkich kwot, czyli kosztów przychodu, pracownik otrzymuje na rękę kwotę w wysokości 10 zł netto za godzinę pracy. Oferowanie stawek niższych niż ta jest niezgodne z prawem.
Jak zmieniała się płaca minimalna w Polsce na przestrzeni lat
Minimalna płaca brutto została w Polsce ustanowiona w 2000 roku. Wynosiła wtedy równo 700 zł. Zgodnie z prawem płaca minimalna na kolejny rok zawsze podawana jest do 15 września w roku poprzedzającym. Już w 2001 roku wzrosła ona do 760 zł brutto. Barierę tysiąca złotych pokonała jednak dopiero w roku 2008 gdy osiągnęła dokładnie 1126 zł brutto. Kolejny próg 1500 zł został osiągnięty już w 2012 roku. Następnie pensja minimalna rosła w tempie ok 100 zł rocznie i 1 stycznia 2018 roku osiągnęła pułap 2100 zł brutto. Minimalna pensja w 2019 roku ma wynieść 2250 zł brutto. Podana pensja netto powinna wynieść około 1630 zł, co stanowi wzrost o 100 zł w stosunku do roku 2018. Warto tu wspomnieć, że w roku w którym wprowadzono pensje minimalną, a więc w 2000 roku, pensja netto wynosiła 512 zł i 83 grosze.
Płaca minimalna a średnia krajowa
Średnia płaca w Polsce niestety nijak ma się do wynagrodzenia minimalnego. Wynosi ona bowiem ponad 4 tysiące złotych. Średnia jest zawyżana przez osoby najlepiej zarabiające. Dlatego taka metoda porównywania wynagrodzeń nie jest dość miarodajna. Dużo lepszym pomysłem jest podawanie mediany wynagrodzeń, czyli takiego wynagrodzenia jakie otrzymuje największy odsetek pracowników.
Płaca minimalna w innych krajach europejskich
Polska płaca minimalna wypada jednak dość słabo na tle innych europejskich płac. Wprawdzie nie znajduje my się na samym dole stawki, jednak do najlepszych wciąż nam wiele brakuje. Można powiedzieć, że znajdujemy się w połowie stawki. Przeliczając na walutę Euro pensja w Polsce wynosi 503 euro. W Luksemburgu jest to aż 1999 euro a więc trzy razy więcej. Na górze stawki znajdują się także takie kraje jak Irlandia, Holandia, Belgia, Francja, Niemcy i Wielka Brytania gdzie pensja minimalna waha się w zakresie 1400 – 1600 euro. Kolejna grupę państw stanowią kraje z pensją na poziomie 700 – 900 euro. Są to Hiszpania, Słowenia, Malta, Grecja i Portugalia. Potem dopiero przychodzi czas na Polskę. Po piętach depczą nam takie kraje jak Estonia, Słowacja, Czechy, Chorwacja, Węgry, Łotwa, Rumunia i Litwa. Najmniejsza pensja minimalna jest w Bułgarii gdzie wynosi ona tylko 261 euro.