Każdy pracownik zatrudniony w ramach umowy o pracę bądź jakiejkolwiek innej formy spotyka się zawsze ze stawką brutto, będącą wynagrodzeniem za wykonywaną pracę. Często na początku drogi zawodowej, widząc pierwszy raz kwotę na umowie jesteśmy zaskoczeni jej wysokością. Zazwyczaj jest to pozytywne zaskoczenie, bo niestety, kwota brutto kwocie netto nierówna. Na osobę, która nie ma pojęcia o różnicy w obu tych kwotach czeka bardzo niemiłe zaskoczenie, kiedy otrzyma swoje pierwsze wynagrodzenie po przepracowanym miesiącu pracy. Niestety – różnice w tych oby kwotach są bardzo duże, stąd niezwykle ważna jest świadomość, że za wykonaną pracę otrzymamy wynagrodzenie po odliczeniu wszystkich składowych. Wystarczy dowiedzieć się jak obliczyć wynagrodzenie netto na podstawie kwoty brutto, która widnieje na umowie lub skorzystać z kalkulatora, który policzy to za nas. W sieci mamy bardzo dużo portali internetowych, na których udostępnione są kalkulatory wynagrodzeń niezależnie od formy umowy. Do wyboru mamy wiele filtrów, które umożliwią nam uzyskanie odpowiedniego wyniku wynagrodzenia netto – czyli na rękę. Jednakże warto wiedzieć jakie są elementy składowe wynagrodzenia i na co odliczanych jest tak wiele składek.
Skład wynagrodzenia brutto – Jak obliczyć wynagrodzenie netto?
Głównymi składowymi wynagrodzenia są składki na ubezpieczenie społeczne (w tym składka emerytalna, składka rentowa, składka chorobowa), składka zdrowotna oraz zaliczka na podatek dochodowy. Obliczanie wynagrodzenia zaczynamy od obliczenia wysokości składek na ubezpieczenie społeczne, gdzie składka emerytalna to 9,76 % wynagrodzenia, składka rentowa to 1,5 % wynagrodzenia i składka chorobowa to 2,45 % wynagrodzenia brutto. Na podstawie obliczonej kwoty składki na ubezpieczenie społeczne możemy obliczyć składkę zdrowotną (w wysokości 9% składki na ubezpieczenie społeczne). Od tej kwoty obliczamy stawkę składki zdrowotnej, którą odliczamy finalnie od podatku, a wynosi ona 7,5 % składki zdrowotnej. Kwota wolna od podatku i kosztu uzyskania przychodu są stałe i wynoszą kolejno- 46, 33 zł i 111,25 zł. Po obliczeniu składek możemy przejść do obliczenia kwoty, która jest podstawą do obliczenia zaliczki na podatek. Od kwoty brutto odejmujemy składki na ubezpieczenie społeczne i koszty uzyskania przychodu. Ta kwota pozwoli nam obliczyć zaliczkę na pit (w wysokości 18%). Od wyniku odejmiemy składkę zdrowotną do odliczenia od podatku oraz kwotę wolną od podatku i uzyskujemy wynagrodzenie netto.
Pensja minimalna w Polsce
W 2002 roku wprowadzono w Polsce ustawę na mocy której określono minimalne wynagrodzenie za pracę. Jest ono ogłaszane przez odpowiednie organy państwa zawsze maksymalnie do 15 września roku poprzedzającego. Aktualnie minimalna pensja wynosi 2250 zł brutto co daje około 1640 zł netto. Łącznie daje to ponad 2700 zł kosztów dla pracodawcy. Łatwo więc można policzyć, że gdy za naszą pracę dostajemy minimalne 1600 zł to 1000 zł musimy oddać państwu w postaci różnych podatków i składek. Wysokość płacy minimalnej zmieniała się na przestrzeni lat. W 2003 roku wynosiła ona 800 zł brutto co dawało jedynie 588 zł netto. Co roku zwiększała się ona o kilkadziesiąt złotych. Pierwszy większy wzrost mieliśmy w roku 2008 gdy podwyżka sięgnęła prawie 100 zł w stosunku rocznym. Pensja na poziomie 1126 zł brutto dawała wypłatę w wysokości ok 850 zł netto. Rok 2019 przyniesie podwyżkę aż o 150 zł brutto.
Płaca minimalna w innych krajach europejskich
Na tle innych europejskich krajów wypadamy dość blado jeśli chodzi o wysokość pensji minimalnej. W 2017 roku nasza płaca minimalna wynosiła zaledwie 453 euro. Wystarczy jedynie wspomnieć, że w Luksemburgu wynosiła ona 1999 euro. Luksemburg jest jednak na szczycie zestawienia. Na drugim miejscu znajdują się Niemcy z kwota 1500 euro. Belgia Holandia, Francja czy Irlandia posiadają pensję minimalną mniej więcej na takim poziomie. Średnia w Unii Europejskiej wynosi jednak tylko 845 euro ponieważ dużo mniejsze wynagrodzenie minimalne niż w Polsce znajdziemy na przykład w Bułgarii czy Rumunii gdzie jest to kwota z przedziały 200 – 300 euro. Również kraje Europy środkowo-wschodniej nie mając czym się pochwalić gdyż w takich krajach jak Łotwa, Litwa, Czechy, Estonia czy Słowacja pensja minimalna to maksymalnie 400-500 euro.
Średnie wynagrodzenie
Dużo lepiej wygląda sprawa ze średnim wynagrodzeniem, jednak nie można zbytnio ufać tym liczbom, gdyż znacznie zawyżają je osoby zarabiające ponadprzeciętnie dużo. Lepszym pomysłem na porównywanie zarobków jest branie pod uwagę tak zwanej mediany, czyli wartości występującej najczęściej. W Polsce jest to ok. 2500 zł netto. Takie właśnie wynagrodzenie za swoją pracę otrzymuje największa liczba osób.